विराटनगर १ माघ ।
माघ महिनाको पहिलो दिन मनाइने माघे (माघी) सङ्क्रान्ति पर्व देशभर मनाइँदै छ । आजबाट उत्तरायण सुरु हुने भएकाले दिनभन्दा रात छोटा हुँदै जान्छन् । उत्तरायण सुरु हुने दिन स्नान, जप, तप, ध्यान साधना, दान गर्ने प्रचलन रहेको छ । आज देशभरका नदी किनार र घाटमा माघी स्नान गर्न भक्तजनको भीड लाग्ने गर्दछ ।
तीर्थस्थलमा गई स्नान गरेर तिल वा तिलवाट बनेका बस्तु दान गर्नाले पुण्य प्राप्त हुने धार्मिक विश्वास रही आएको छ ।उत्तरायण भएपछि शुभकर्म गर्न उत्तम मानिन्छ । माघे सङ्क्रान्तिका दिन घ्यू, चाकु, तिलका परिकार, तरुल, खिचडी आदि खाने चलन छ । आजको दिन आगो ताप्नुपर्ने मान्यता पनि छ ।
माघीलाई थारूहरूको मौलिक संस्कृतिले भरिएको सबैभन्दा ठूलो पर्वको रूपमा लिइन्छ । यो पर्व माघी पर्वका रूपमा बडो उत्साहका साथ मनाइन्छ। यस समुदायमा मासको दाल र चामल मिसाइएको खिचडी माघी खाने चलन छ। माघे सङ्क्रान्तिको अघिल्लो दिन अर्थात् पुसको अन्तिम दिन घर घरमा सुँगुर काट्ने चलन छ, जसलाई जिता मरना दिनु भनिन्छ ।
पुस मसान्तमा घरघरमा सुँगुरको मासु, ढिकरी , माछालगायतको परिकार बनाएर जाँड रक्सीको साथ खानपिन गरेर रातभर नाचगानका साथ रमाइलो गर्ने प्रचलन छ । माघे सङ्क्रान्तिलाई मगर समुदायले तीन दिनसम्म धुमधामका साथ चेलीबेटी पुज्ने र पितृ पूजा गर्ने पर्वका रूपमा मनाउने गरेको पाइन्छ। बालकहरू धनु काँड खेल्दै माघे सङ्क्रान्तिको रौनकता सुरू गर्छन्।