featured photo: Birat Post

कोरोना भाइरस (कोभिड–१९) विश्वव्यापी महामारीको रुपमा फैलिरहेका बेला नेपालमा पनि यसको संक्रमण फैलिन सक्ने भन्दै सरकारले चैत ११ गतेबाट देशभर लकडाउन गरेको छ । यही लकडाउनले धेरैहद सम्म हामीलाई जोगाएको पनि छ । कोरोनावाट विश्व नै विषम परिस्थितिबाट गुज्रिरहेको छ । यो अवस्थामा मानिसहरुमा सामाजिक तथा मनौवैज्ञानिक विचलन समेत देखिन थालेको छ । लकडाउनका कारण मानिसहरु स्वच्छ खाने कुराको अभाव झेलिरहेका छन् भने कतिपय कसरी जीवन गुजारा गर्ने भन्ने विषयमा चिन्तित देखिन्छन् । अहिले सम्म त खाद्यान्न अभाव छैन । लकडाउन थपिइरहे यो अवस्था रहिरहला भन्ने चिन्ता पनि उत्तिकै छ । किसानले लाएको तरकारी तथा फलफूल नविक्दाको पिडा अझ धेरै छन् ।

यद्यपी कोरोनाले गर्दा मानिसको चेतना स्तर बृद्धी गरेको छ । सफाइमा मानिसहरुले ध्यान दिन थालेका छन् । हिजोका दिन भन्दा अवका दिन अझ स्वस्थ्य हुनेमा हामी अपेक्षा गरौ । यती हुदा हुदै पनि दैनिक जीवनमा चाहिने तरकारी तथा फलफूल बेच्ने स्थानमा भने अझै सुधार देखिदैन । हटिया होस या चोक चोकमा अव्यवस्थितरुपमा तरकारी बेचिरहेका कुरा सवैलाई थाहाँ छ । कोरोनाले समेत यो कुरालाई सच्याउन सकेको छैन । अहिले पनि अव्यवस्थितरुपमा बेचिरहेका स्थानवाट हामि तरकारी,फलफूल खरिद गरिरहेका छौ । यो अत्यन्त संबेदनशिल कुरा छ । भान्सामा चाहिने अत्यावश्यक तरकारी तथा फलफूलबाट भित्रने हरेक जिवाणुहरु मानिसका लागि घातक हुन सक्छ । समयले यति सवक सिकाउदा समेत नसुध्रने हामीहरु अझ बेवकुफ हौ ।

तरकारी तथा फलफूल संकलन सरसफाइ तथा निर्मलीकरण गरी जिवाणु तथा विषादिरहित बनाएर बजारमा आपूर्ति गर्ने गर्ने प्रयास अव सरकारले गर्नु पर्दछ । कृर्षि बिज्ञको सुझावका आधारमा राज्यले खानेकुराको नियमन गर्न जरुरी भइसकेको छ । हिजो जे भए -भए । अव त्यसरी चल्दैन र हामी सचेत बन्न जरुरी छ । जनस्तरवाट पनि यसकुराको दवाव दिउँ र आफुहरुले समेत नियमन गर्ने गरौ । कृर्षि क्षेत्रमा लामो अनुभव संगालेका पूर्व कृर्षि अधिकृत मनोज यादव तरकारी तथा फलफुलको सहजरुपमा निर्मलीकरण गर्न सकिने बताउछन् । जसका लागि क्लोरिनयुक्त रसायनः क्याल्सियम हाइपोक्लोराइट, सोडियम हाइपोक्लोराइट, ब्रोमो–क्लोरो रसायन, क्लोरिन डाइअक्साइड, बेकिङ सोडा ,नुनपानी ,भिनेगर ,कागतीको रस पानीमा डुवाएर निर्मलीकरण  गर्न सकिने यादव सुझाउछन् ।

सहजरुपमा निर्मलीकरण गर्न सकिने कुरा किन नगर्ने ? अव यस विषयमा स्थानीय सरकारहरु पनि लाग्नु पर्छ । आयात निर्यातमा सावधानी अपनाउन जरुरी भएको छ । समयको माग अनुसार नियममा बदल्न सके सवैका लागि राम्रो हो । विदेशवाट आयात हुने हरेक तरकारी ,फलफूल तथा खाद्य सामाग्रीका विषयमा प्रदेश सरकार र संघीय सरकारले चासो राख्नु पर्छ । यसो गरिरहेको अहिले पनि पाइदैन । ठूला कुरा गरेर मात्रै हुदैन । साना कुरावाटै कामकुरो बिग्रने हुदा बेलैमा तरकारी र फलफुलको निर्मलीकरणमा व्यवसायीलाई प्रोत्साहन गरौ । यसमा सरकार सवै संयन्त्र लाग्न जरुरी भइसकेको छ ।

सम्बन्धित

खाना फ्याँक्दा ‘अरूले के भन्लान्’?

आज पछुतो लागिरहेको छ, सोध्नुपर्थ्यो नि …!

सरले पास भएको नम्बर सुनाउनु भयो… !

विद्यालय तहमा विज्ञान बिषय प्रवर्धनको आवश्यकता